همه چیز درباره‌ی برند ریباک؛ برند ورزشی حرفه‌ای و مطرح بین‌المللی
سال هاست که برند «ریباک» Reebok به عنوان یکی از محبوب‌ترین برندها در زمینه‌ی تولید کفش و پوشاک ورزشی جهان شناخته می‌شود. برندی که در رقابت با برندهای معروف دیگر همچون آدیداس، اسکچرز، نایک و… قد خم نکرد، به موفقیت خود ادامه داد و همچنان هم یکی از موفق‌ترین برندها در بازار پوشاک ورزشی است. کتانی‌های ریباک که محبوب‌ترین محصول این برند است، سال‌هاست که مورد استفاده‌ی بسیاری از ورزشکاران در سرتاسر جهان قرار می‌گیرد. در این مطلب به تاریخچه‌ی برند ریباک نگاهی می‌اندازیم و محبوب‌ترین محصولات این برند اصیل و موفق را بررسی خواهیم کرد. با ما در مجله‌ی دیجی‌استایل همراه باشید.
تأسیس برند ریباک در دهه‌ی پنجاه میلادی
در اواخر قرن نوزدهم «جوزف ویلیام فاستر» (J.W Foster) انگلیسی در صدد آن بود کفشی تولید کند تا به وسیله‌ی آن ورزشکاران بتوانند سریع تر بدوند. فاستر با همین ایده موفق به تولید کتانی‌هایی شد که میخ‌های کوچکی در کف آن‌ها تعبیه شده بود و برای ورزش دو میدانی بسیار مناسب بود. با محبوبیت این کتانی‌ها در سال ۱۸۹۰ کسب و کار فاستر از کارگاهی کوچک در شهر بولتون انگستان تبدیل به فروشگاهی بزرگ شد و بسیاری از ورزشکاران و قهرمانان ملی بریتانیا از او خرید می‌کردند. با گسترش کسب و کار فاستر و تبدیل آن به کسب و کاری خانوادگی شرکت «جی.دبلیو. فاستر اند سانز» (J.W. Foster (and Sons به طور رسمی ثبت شد و به تولید گسترده‌ی کفش‌های ورزشی ادامه داد.
در سال ۱۹۵۸ دو نوه‌ی فاستر به نام های جو و جف فاستر (Joe and Jeff Foster) در شهر «بولتون» انگلیس برند تجاری ریباک را به صورت رسمی ثبت کردند.
برادران فاستر که ابتدا نام « مرکوری» را برای برندشان انتخاب کرده بودند، به علت مشکل کپی رایت با الهام از نام نوعی غزال آفریقایی به نام Grey Rhebok که آن را در لغت‌نامه‌ی پدربزرگشان پیدا کرده بودند، نام تجاری «ریباک» را برای برندشان برگزیدند.
در طول دهه‌های شصت و هفتاد میلادی برند ریباک با پیروی از میراث جوزف فاستر به تولید و طراحی کتانی‌های ورزشی مخصوص دویدن پرداخت.
توسعه‌ی برند ریباک و تبدیل آن به برندی بین‌المللی در دهه‌ی هشتاد میلادی
در سال ۱۹۷۹ میلادی، زمانی که ریباک در نمایشگاه کفش‌های ورزشی در شیکاگو شرکت کرده بود، «پل فایرمن» (Paul Fireman) که یک توزیع‌کننده‌ی وسایل ورزشی در آمریکا بود به برند ریباک علاقه‌مند شد و توانست امتیاز انحصاری توزیع و پخش محصولات ریباک در آمریکای شمالی را به دست آورد. تا پایان سال ۱۹۸۱ فروش ریباک در آمریکا به یک میلیون و پانصد هزار دلار رسیده بود که یک سرمایه‌گذاری متوسط محسوب می‌شد. اما در پایان دهه‌ی هشتاد میلادی کمپانی به آنچنان فروش بی‌سابقه‌ای در آمریکا دست یافت که این سرمایه‌گذاری را به یکی از موفق‌ترین سرمایه‌گذاری‌های قرن بیستم تبدیل کرد.
در طول دهه‌ی هشتاد میلادی، تناسب اندام به عنوان از مهمترین دغدغه‌های افراد جامعه تبدیل شده بود، در همین دهه بود که ورزش‌هایی مثل ایروبیک و تنیس محبوبیت بسیار زیادی را در بین مردم پیدا کردند و فعالیت‌های بدنی به عنوان بخشی تفکیک‌ناپذیر از سبک زندگی افراد جامعه تعریف شدند. با توجه به این تغییرات روز افزون در سبک زندگی افراد برند ریباک به رشدی فزاینده دست پیدا کرد و در اوایل دهه‌ی هشتاد با ایجاد تنوع در محصولاتش، طیف وسیعی از کفش‌های ورزشی معمولی را که برای ورزشکاران آماتور و علاقه‌مندان به تناسب اندام طراحی شده بود، ارائه داد.
کالکشن «کلاسیک چرمی ریباک» (Reebok Classic Leather) که هنوز هم یکی از محبوب‌ترین کالکشن‌های ریباک است برای اولین بار در سال ۱۹۸۳ عرضه شد. کفش‌هایی بسیار کاربردی و خوش‌دوخت و زیبا که هم برای دویدن مناسب بود و هم برای استایل خیابانی و کژوال، ظاهری بسیار چشم‌نواز و زیبا داشت. این کتانی‌ها در حال حاضر هم به صورت چرمی و هم به صورت جیر عرضه می‌شوند و علاقه‌مندان بسیاری در سرتاسر جهان دارند.
در سال ۱۹۸۵ با معرفی کالکشن کتانی‌های زنانه «فری‌استایل» (Freestyle) که مخصوص ایروبیک و ورزش‌های هوازی طراحی شده بود ریباک در بازار محصولات ایروبیک به پیروزی بزرگی دست پیدا کرد.
کالکشن «فری استایل» شامل کفش‌های ورزشی زیبا، خوش‌رنگ و خوش‌دوختی می‌شد که برای استفاده‌ی روزانه‌ی بزرگسالان در استایل کژوال خیابان و همچنین ورزش‌های هوازی فوق‌العاده بود.
زمانی که کالکشن «فری‌استایل» برای زنان ارائه شد، نایک و آدیداس آنقدر روی بازار محصولات مردانه تمرکز کرده بودند که در بازار محصولات ورزشی زنانه ضعیف‌تر از ریباک حاضر شدند و همین رویه باعث رشد انفجاری فروش کفش‌های ورزشی زنانه‌ی ریباک شد. پس از آن که ریباک توانست بازار کفش‌های ورزشی زنانه را در آمریکا از آن خود کند با معرفی کالکشن های Workout, Newport Classic و Club Classic 85 برای تصاحب بازار کفش‌های ورزشی مردانه هم گام برداشت. این کالکشن ها شامل کتانی‌های ورزشی خوش‌دوختی می‌شد که برای باشگاه و زمین تنیس طراحی شده بودند اما در خارج از باشگاه و استایل خیابان هم می‌شد از آن‌ها استفاده کرد.
در سال ۱۹۸۷، فروش ریباک بالغ بر ۱.۴ میلیارد دلار بود؛ هزار برابر بیشتر از رقمی که برای اولین بار «فایرمن» در سال ۱۹۸۱، یک سال پس از اخذ نمایندگی انحصاری ریباک در آمریکا به آن دست پیدا کرده بود. تا سال ۱۹۸۸ این رقم به بیش از ۱.۸ میلیارد دلار رسید و ریباک ۲۶.۷ درصد از بازار محصولات ورزشی در آمریکا را در اختیار داشت. در آن زمان درآمد سالیانه‌ی نایک در حدود ۱.۲ میلیارد دلار بود.
اوج و فرود ریباک در دهه‌ی نود میلادی
پس از مدتی فروش لوازم ورزشی ریباک کاهش پیدا کرد و در سال ۱۹۹۰ فروش کمپانی نایک نسبت به ریباک بیشتر شد. با آغاز دهه‌ی نود میلادی ریباک به تدریج در رقابت با نایک موقعیت خود را در بازار محصولات ورزشی از دست داد و همین امر باعث نگرانی سهام‌داران ریباک شد. سرمایه‌گذاری سنگین نایک در تبلیغات و استفاده از ستاره‌های ورزشی گران‌قیمت یکی از دلایلی بود که باعث جابه‌جایی موقعیت رقابتی این دو کمپانی و افت فروش ریباک شده بود.
«فایرمن» برای بازگرداندن موقعیت پیشتاز برند ریباک در بازار آمریکا، ابتدا به سراغ بسکتبال رفت. در سال ۱۹۸۹ ریباک کالکشن جدیدی از کفش‌های ورزشی مخصوص بسکتبال به نام «ریباک پمپ» (Reebok Pump) را به بازار عرضه کرد که بدون بند بودند و قابلیت شارژ به وسیله‌ی گاز کربنیک را داشتند.
قیمت این کفش‌ها ۱۳۰ دلار بود که در آن زمان رقمی معقول به حساب می‌آمد و «فایرمن» انتظار داشت که با این نوآوری سهم بازار خود را در طول سه سال آینده را تا ۱۰ درصد افزایش دهد. همزمان با عرضه‌ی کتانی‌های پمپ، ریباک برای تبلیغات خود به سراغ ستاره‌های معروف بسکتبال رفت. در سال ۱۹۹۱ «دی براون» در مسابقات لیگ بسکتبال امریکا NBA کفش‌های پمپ را به پا کرد و «شکیل اونیل» ستاره معروف بسکتبال آمریکا هم به عنوان سفیر کفش‌های «پمپ» معرفی شد.
در آن زمان، «مایکل جردن» در بسکتبال بازنشسته شده بود و در غیاب «مایکل جردن» که در فروش کفش‌های نایک تأثیر زیادی داشت، استفاده‌ی ریباک از «شکیل اونیل» باعث افزایش چشمگیر فروش شرکت در آن سال‌ها شد. به این ترتیب ریباک موفق شد در اوایل دهه‌ی نود میلادی کمپانی نایک را در کفش‌های بسکتبال به چالش بکشد.
کالکشن «دی ام ایکس ریباک» Reebok DMX هم که در اواخر دهه نود به بازار عرضه شد یکی از موفق‌ترین کالکشن‌های ریباک محسوب می‌شود.
کالکشن «دی ام ایکس» با فوم نرم و الاستیک کفی این کفش‌ها که با توزیع یکنواخت وزن بر روی پاها انجام ورزش‌های پرشی و دویدن را برای ورزشکاران تسهیل می‌کرد، از محبوبیت خاصی در بازار کفش‌های ورزشی برخوردار شد. سری ریباک DMX با شعار «به جهنم برو و بازگرد» به بازار عرضه شده بود.
آغاز قرن بیست و یکم و واگذاری برند ریباک به آدیداس
در سال ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ ریباک قراردادهایی با لیگ ملی فوتبال NFL و انجمن ملی بسکتبال NBA امضا کرد و حق انحصاری تولید کفش و لباس تیم‌ها را به مدت ده سال از آن خود کرد.
در سال ۲۰۰۳ ریباک برای اولین‌بار یک سلبریتی غیر ورزشی را به عنوان سفیر محصولاتش انتخاب کرد؛ کالکشن «اس کارتر» (S Carter) با همکاری «جی زی» روانه‌ی بازار شد و در همان زمان حدود ده هزار جفت از این کتانی در آمریکا به فروش رسید.
به دنبال این موفقیت، ریباک برای کالکشن G-Unit هم با «فیفتی سنت» قرارداد بست.
با وجود تمامی این موفقیت‌ها، ریباک از اواخر سال ۲۰۰۰ تا اوایل سال ۲۰۱۰ دچار رکود شد و مدیران کمپانی سعی کردند با ورود به ورزش‌هایی همچون فوتبال و هاکی گستره‌ی محصولات ریباک را وسیع‌تر کنند. از جمله فعالیت‌های ریباک در زمینه‌ی ورزش فوتبال می‌توان به همکاری ریباک با «تیری هانری» ستاره‌ی فرانسوی تیم آرسنال اشاره کرد. با این حال باید اشاره شود که ریباک به جز کتانی‌هایش هرگز نتوانست در دیگر پوشاک ورزشی جایگاهی هم تراز با «نایک» و «آدیداس» پیدا کند.
در سال ۲۰۰۵ کمپانی آلمانی آدیداس برای رقابتی دو جانبه با برند نایک اقدام به خریداری برند ریباک کرد. مدیران آدیداس پس از خرید برند ریباک نام این شرکت تجاری را تغییر ندادند و فقط تکنولوژی آدیداس را در خطوط تولید محصولات ریباک جایگزین کردند، چرا که نمی‌خواستند با این اقدام بازار فروش خود را از دست بدهند. آدیداس به جای این که روی پوشاک کژوال ریباک تمرکز کند، روی فناوری‌های مدرنی متمرکز شد که این برند را به عنوان برندی کاربردی و مجهز به تکنولوژی نوین در جهان مطرح می‌کرد.
در سال ۲۰۱۰ کالکشن «زیگ‌تک» که با فن آوری زیگ‌تک ZigTech تولید شده بودند به بازار عرضه شدند. «زیگ‌تگ» تکنولوژی است که در ساخت کفی کفش از آن استفاده می‌شود. فناوری‌ای که شامل کفی اسفنجی لاستیکی بصورت موج‌دار و زیگزاگی است. این کفش‌های ورزشی، در عین زیبایی، طوری طراحی شده‌اند که انرژی حاصل از برخورد کف پا به زمین را دوباره به پای ورزشکار بازگردانند.
ریباک همچنین مشارکت‌هایی را با کمپانی «کراس‌فیت» CrossFit (برندی مطرح در تولید محصولات و تجهیزات زیبایی اندام) و برخی از مشهور‌ترین مربیان ورزشی صورت داد که باعث شد نام ریباک پس از یک دهه مجددا در عرصه‌ی پوشاک ورزشی بدرخشد.
در سال ۲۰۱۰ ریباک به عنوان اسپانسر در مسابقات بین‌المللی کراس‌فیت معرفی شد. در سال ۲۰۱۴ ریباک حتی لوگویش را هم پس از پنجاه سال تغییر داد و لوگوی مثلث را جایگزین آن کرد که با ارزش‌های سازمانی کمپانی کراس‌فیت هماهنگی بیشتری داشت.
اگرچه این اقدامات نتوانست ریباک را به همان جایگاه شگفت‌انگیز و افسانه‌ای دهه‌ی هشتاد میلادی بازگرداند اما در افزایش سود برند بسیار مؤثر بود. در واقع در سیاست‌های توسعه‌ی ریباک، کراس‌فیت و ورزش‌های بدن‌سازی حکم همان ایروبیک دهه‌ی هشتاد میلادی را داشتند؛ سبکی از فعالیت ورزشی که در استایل زندگی بسیاری از افراد جامعه جای خودش را باز کرده بود و ریباک باز هم توانست در همین بستر خود را توسعه دهد.
با تغییر رویه‌ی برند ریباک و تمرکزش بر زیبایی اندام بخش‌های دیگر خطوط تولید کمپانی از جمله کفش‌های بسکتبال و هاکی به تدریج کمرنگ شدند، اما این امر باعث نشد که میراث تجاری ریباک از بین برود؛ بلکه کمپانی خط تولید محصولات کلاسیکش را مجددا توسعه داد تا مدل‌های کلاسیکی همچون کتانی‌های چرم کلاسیک، «پمپ» و «دی ام ایکس» را با ظاهری به‌روز‌تر و تکنولوژی پیشرفته‌تر مجددا تولید کند.
به طور کلی ادغام آدیداس با ریباک را می‌توان فصل جدیدی در تاریخ این دو کمپانی دانست. ادغام این دو برند مطرح با یکدیگر به آن‌ها این فرصت را داد که با ایجاد ویژگی‌های مکمل در این دو برند، به بازار گسترده‌تری دست یابند و توانایی ارائه‌ی محصولات متنوع‌تری را به بازار داشته باشند.
برند ریباک در حال حاضر
کمپانی ریباک همچنان یکی از زیر‌مجموعه‌های شرکت آلمانی آدیداس است. دفتر مرکزی این شرکت در شهر کانتون ایالت ماساچوست کشور آمریکا قرار دارد و در بسیاری از شهرهای جهان دارای شعبه و فروشگاه است. در حال حاضر یکی از مهمترین چالش‌های ریباک این است که میان میراث اصیل و با قدمت تجاری‌اش در گذشته، فناوری‌های مدرن تولیدی و ارزش‌های سازمانی شرکای جدید تجاری‌اش تعادل برقرار کند. در حال حاضر این کمپانی مجموعه‌ی متنوع و وسیعی از پوشاک و اکسسوری‌های ورزشی را در رنج‌های سنی مختلف تولید می‌کند و بر اساس نیاز ورزشکاران در رشته‌های مختلف ورزشی، چه آماتور و چه حرفه‌ای انواع و اقسام محصولات ورزشی با طرح‌ها و قیمت‌های متنوع توسط این کمپانی به بازار عرضه می‌شود.
در سال‌های اخیر سلبریتی‌های مشهور و محبوبی همچون «ویکتوریا بکهام»، «آرایا گرانده» و «جی‌جی حدید» با این برند معروف و محبوب همکاری داشته‌اند.
سخن آخر
برند ریباک با سال‌ها سابقه‌ی تولید پوشاک ورزشی یکی از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین برندها در عرصه‌ی طراحی و تولید پوشاک ورزشی است. نیازسنجی مناسب مدیران این برند از نیازهای روز جامعه و استفاده‌ی کابردی از فن‌آوری‌های جدید و پیشرفته در خطوط تولیدی را می‌توان از جمله کلید‌های موفقیت این برند دانست. با گذشت بیش از شصت سال از تأسیس رسمی این برند، کفش‌های ورزشی ریباک به دلیل کیفیت منحصر به فرد و ظاهر زیبا و دوست داشتنی‌شان هنوز جزو محبوب‌ترین کفش‌های ورزشی جهان شناخته می‌شوند. اگر هم به کیفیت کفش ورزشی که می‌پوشید اهمیت می‌دهید و هم ظاهر کفش‌تان برایتان مهم است، برند ریباک یکی از بهترین برندهایی است که می‌توانید به سراغش بروید و کفش ورزشی مورد نظرتان را از بین گستره‌ی وسیع محصولات این برند انتخاب کنید.
منابع: highsnobiety, grailed