پارچهی زربافت چیست و چگونه میتوان با آن استایل مجلسی جذاب داشت؟
برای تشخیص پارچهی زربافت نیازی نیست که متخصص پارچه باشید؛ این پارچهها بسیار گرانقیمت هستند و نمادی از لباسهای لوکس به شمار میروند، اما حقیقت این است که برای داشتن لباسهای زربافت نیازی نیست که فرد مشهوری باشید. اگرچه در صورتی که اطلاعاتی در رابطه با استایلهای مختلف پیراهنهای زربافت داشته باشید استایلتان بیشتر شبیه به افراد مشهور خواهد شد. در صورتی که آشنایی زیادی با پارچههای زربافت و استایلهای مختلف پیراهنهای زربافت ندارید نگران نباشید زیرا در این مطلب به بررسی این پارچه و پیراهنهای مختلفی که از این پارچه تهیه میشود میپردازیم.
پارچهی زربافت چیست؟
پارچهی زربافت یکی از انواع پارچههای بافته شده است که اغلب از ساتن یا پارچهی جناغی تهیه میشود. طراحی این پارچه به این صورت است که با طرحهای برجسته که اغلب به صورت گلدار هستند و حتی ممکن است انتزاعی یا هندسی باشند ایجاد میشوند. پارچهی زربافت جزو پارچههای سنگینی است که در دنیای مد و حتی استفادههای خانگی به کار میرود.
طرح مجزا روی پارچهی زربافت با استفاده از چسباندن ژاکارد روی آن انجام میشود که این کار با به کار گیری ماشین بافت ژاکارد مخصوص که فقط به این هدف طراحی شده بود انجام میشود. با استفاده از این ماشین بافندگی کنترل زیادی روی پارچه به دست آمده و به این طریق طرح برجستهی روی پارچه ایجاد میشود.
با وجود این که طرحهای گلدار در پارچههای زربافت بسیار رایج هستند، اما از طرحهایی مانند حیوانات، تزئینات طوماری شکل و هر طرح دیگری هم روی این پارچه استفاده میشود. فرآیند بافت این پارچه امکان ایجاد هر طرحی را روی آن فراهم میکند. اغلب طرح پارچههای زربافت از نخی تهیه میشوند که رنگشان متفاوت از رنگ قسمتهای دیگر پارچه است. همین مساله منجر میشود که طرح ظریف بافته شده به خوبی خودش را نشان دهد.
رنگ طلایی یکی از رنگهای بسیار رایج است که برای طرح برجستهی روی پارچه استفاده میشود زیرا ظاهر زیبایی داشته و نور را به خوبی جذب میکند. به همین دلیل طراحی زیبا به خوبی روی پارچه خودش را نشان میدهد. این طرح فقط روی قسمت بیرونی پارچه اعمال میشود و در قسمت داخلی آن بافته نمیشود.
انواع پارچهی زربافت
انواع متفاوتی از پارچهی زربافت وجود دارد که میتوان با آنها استایلهای متفاوتی ایجاد کرد. انواع مختلف این پارچه با به کار گیری پارچههای متفاوت و تکنیکهای بافت مختلف برای ایجاد طرحهای خاص ایجاد میشوند. پارچهی زربافت همچنین به دلیل داشتن طرحهای برجسته پارچهی برجسته هم نامیده میشود.
۱. نخپنبه
پارچهی زربافت نخ پنبه با پارچهی نخ پنبه تهیه شده و اغلب قسمت برجستهی آنها از جنس نخ پنبه است. این مدل پارچهی زربافت در کشور هند بسیار رایج است.
۲. هیمرو
پارچهی زربافت هیمرو از نخ پنبه و ابریشم تهیه میشود. به همین دلیل پارچه نرمی نخ پنبه و درخشش و احساس ابریشم را دارند.
۳. ابریشم
پارچهی زربافت ابریشمی بسیار زیبا و لطیف است. نخستین پارچههای زربافت همیشه از ابریشم تهیه میشدند؛ بنابراین به عنوان یک مدل سنتی از این پارچه به شمار میرود.
۴. پارچهی مصنوعی
پارچهی زربافت مصنوعی پارچهی مصنوعی نیست بلکه از الیاف مصنوعی تهیه شده است. این پارچه به جای الیاف طبیعی مانند نخ پنبه یا ابریشم از پلیاستر یا نوع دیگری از پارچهی دستساز تهیه میشود.
تاریخچهی پارچهی زربافت
نخستین پارچههای زربافت به مدتها قبل در تاریخ باز میگردد. این پارچه در ابتدا در چین در ۴۷۵ سال قبل از میلاد ایجاد شد و تا قرنها استفاده از آن فقط به مردم چینی محدود بود به گونهای که امکان پوشیدن یا فروش آنها بیرون از چین وجود نداشت. در حدود قرن ششم بعد از میلاد این پارچهها به اروپا و سایر قسمتهای آسیا توسعه پیدا کرد.
هنگامی که ژاکارد در اوایل قرن هجدهم اختراع شد، تولید پارچههای زربافت بسیار سادهتر شد و به طور گستردهتری در دسترس قرار گرفت، اما در نهایت پارچهی زربافت دیگر پارچهای که تهیهی آن وقتگیر و پر زحمت باشد و فقط افراد ثروتمند بتوانند آن را تهیه کنند نبود. حال همهی افراد میتوانند لباسهای زربافت را تهیه کنند. مدت زیادی طول نکشید که این پیراهنها بین همهی افراد از افراد مشهور تا افراد عادی بسیار محبوب شدند.
انواع پیراهنهای زربافت
انواع مختلفی از پیراهنهای زربافت وجود دارند و محبوبیت این پیراهنها روز به روز بیشتر میشود. تقریبا هر مدل پیراهنی را میتوان با پارچهی زربافت تهیه کرد. اما از آنجایی که این پارچه سنگین است برخی مدلها را نمیتوان با این پارچه ایجاد کرد. به عنوان مثال پیراهنهای ابریشمی باید سبک وزن و اطلسی باشند تا مدلشان حفظ شود.
پارچهی زربافت میتواند برای انواع متنوعی از مدلهای پیراهنها استفاده شود و به صورت گستردهای در تهیهی پیراهنهای مجلسی مانند مدلهای متناسب و اندامی به کار میرود. این پارچه برای ایجاد استایلهای رسمی مانند پیراهنهای مجلسی پفدار یا لباسهای شب هم استفاده میشود. مدلهای پیراهنهایی که از پارچهی زربافت تهیه میشوند میتوانند اجزای اضافی مانند پولک، خز یا تور داشته باشند.
پارچهی زربافت به چه نوع پارچهای گفته میشود؟
تقریبا هر نوع پارچهای با گلدوزی مناسب میتواند به پارچهی زربافت تبدیل شود. در واقع زربافت بودن به طرح پارچه مربوط است نه جنس آن. برای تهیهی این پارچه نمیتوان از همهی انواع پارچهها استفاده کرد، زیرا جنس آن باید بادوام و سنگین باشد تا بتوانند استایلهای معمولی را تحمل کنند. پارچهی زربافت اغلب از نخ پنبه، ساتن، ابریشم، مخمل و پشم تهیه میشود. ترکیب پارچهی جناغی و پارچهی مصنوعی هم برای تهیهی این پارچه به کار میرود.
پارچهی زربافت چگونه تهیه میشود؟
پارچهی زربافت با سه نخی که به هم بافته میشوند، تهیه میشود. این سه نخ قبل از بافته شدن رنگ میشوند. امروزه ماشینهای بافندگی ژاکارد پیچیدهتر از قبل شدهاند. الگوها در حال حاضر به ماشینهای بافندگی کامپیوتری داده میشوند تا طرح روی پارچه را مجددا بسازند. چین هم اکنون هم بزرگترین تولیدکنندهی پارچهی زربافت و استرالیا بزرگترین تولیدکنندهی پارچهی زربافت پشمی در دنیا هستند. لباسهای زربافت میتوانند در رنگهای و طرحهای مختلف ایجاد شده و در مدلهای متنوعی در دسترس هستند.
پارچهی زربافت به چه چیزی شباهت دارد؟
پارچههای زربافت در جنسها و طرحهای مختلفی تهیه میشوند، اما همچنان ظاهر متمایزی دارند. این پارچهها کمی درخشش دارند و نور را جذب کرده و منعکس میکنند. علاوه بر این در تمام پارچه الگوهای ظریف و حساسی کار شدهاند. این طرحها روی پارچه به صورت برجسته دوخته شده، رنگ آنها متفاوت از رنگ بقیهی قسمتهای پارچه بوده و کاملا برجسته هستند. گاهی اوقات رنگها کاملا متضاد هستند بنابراین الگو و طرح برجسته به سادگی دیده میشود. در مدلهای دیگر هم طرح روی پارچهی زربافت رنگی مشابه رنگ سایر قسمتها دارد.
اغلب طرح برجسته به رنگهای طلایی یا نقرهای دیده میشود البته این مدل جزو استایلهای سنتی به شمار میرود. پارچههای قدیمی و ابتدایی زربافت برای ایجاد دید سلطنتی با طلا و نقره ایجاد میشدند.
پارچهی زربافت در چه مواردی استفاده میشود؟
علاوه بر پیراهنها، پارچههای زربافت برای تهیهی سایر لباسها مانند کت و شلوار، شلوار و کت هم به کار میرود. همچنین در دکوراسیون منزل مانند پردهها و پارچهی مبل هم به کار میرود. حتی میتوان اکسسوریهایی را هم پیدا کرد که در آنها از پارچهی زربافت استفاده میشود. جنس زربافت در تهیهی لباسهایی مانند طراحی کت، مدلهای دامن و سایر انواع لباس به کار میرود. این پارچهها قبلا به صورت کار شده بسیار پر طرفدار بودند اما امروزه دیگر محبوبیت زیادی ندارند.
تفاوت بین پارچههای ژاکارد، زربافت و داماسک چیست؟
قبل از سال ۱۸۰۱، همهی پارچههای زربافت با دست یا دستگاه زربافی تهیه میشدند. ایجاد طرح ظریف روی پارچهی زربافت به وسیلهی دستگاه زربافی کار بسیار دشواری بود، زیرا حداقل به دو نفر نیاز داشت. در همان سال ژوزف مری ژاکارد ماشین بافت پیشرفتهتر ژاکارد را ابداع کرد. این طرح جالب روی کارتهایی که طرحها را از کارتها روی لباس کپی میکردند اجرا میشد. بهترنی نکته این بود که این ماشین بافت تنها به یک نفر نیاز داشت و حتی افرادی که مهارت نداشتند هم میتوانستند با آن کار کنند. این ماشین بافت با از کار افتادن مدلهای دیگر محبوبیت بسیاری در طی سالها پیدا کرد.
ماشین بافت ژاکارد نه تنها برای تهیهی پارچههای زربافت بلکه برای همه چیز میتواند استفاده شود. این دستگاه همچنین برای پارچههای داماسک هم به کار میرود. اگرچه تفاوتهای واضح و مشخصی بین پارچههای ژاکارد، زربافت و داماسک وجود دارد اما هر سهی آنها با یک ماشین بافت تهیه میشود. ماشین بافت ژاکارد میتواند پارچههای بسیار زیادی تهیه کنند اما ژاکارد، داماسک و زربافت پارچههایی هستند که بیشتر در تهیهی پیراهنها مشاهده میشوند.
پارچهی زربافت با طرح برجستهای که روی آن وجود دارد شناخته میشود. کلمهی زربافت از واژهی لباس تزئین شده گرفته شده است. این پارچه فقط در یک رو طرح برجسته دارد. از سوی دیگر پارچهی داماسک دورو است و روی هر دو طرف آن طرح وجود دارد. طرح این پارچه الگوی بافته شدهای است که از طرحهای برجستهی گلدار یا هندسی دوخته میشود و اغلب به چند رنگ است. البته طرحهای داماسک اغلب همرنگ خود پارچه است و مانند پارچهی زربافت رنگ طرح و رنگ پارچه متضاد نیستند.
پارچهی ژاکارد به هر نوع پارچهای گفته میشود که روی ماشین بافت ژاکارد تهیه شده و به بافتهایی از ژاکارد برمیگردد که طرحهایی به آنها دوخته شده که این طرحها شامل طرحهای لوزی یا چپ و راست روی جوراب است.
پارچهی زربافت چه تاثیری بر محیط دارد؟
اغلب افراد از آسیبهای احتمالی و خطرهای ممکن برای محیط زیست مطلع هستند. بسیاری از پارچهها تاثیر منفیای بر محیط زیست میگذارند. اما پارچهی زربافت چه اثری دارد؟ به دلیل اینکه این پارچه از انواع مختلفی از پارچهها تهیه میشود تاثیرهای متفاوتی دارد. هنگامی که پارچهی زربافت از جنس ابریشم باشد تاثیر بسیار کمی روی محیط زیست دارد. تولید ابریشم به مادههای حشرهکش، کود یا مواد شیمیایی نیاز ندارد و به صورت طبیعی توسط کرمهای ابریشم و بدون استفاده از مواد سمی مضر تهیه میشوند.
نخ پنبه هم میتوانند برای محیط زیست بیضرر باشد اما به چگونگی تولید آن بستگی دارد. برخی تولیدکنندگان از مواد شمیایی مضر مانند آفت کشها و مواد شیمیاییای که به محیط زیست آسیب میزنند برای تولید نخ پنبه استفاده میکنند. پشم هم برای محیط زیست کم ضرر است اما به دلیل اینکه از حیوانات تهیه میشود نسبت به پارچههای دیگر ضررر بیشتری دارد.
اما پارچههای مصنوعی مضرترین نوع پارچههای زربافت برای محیط زیست و زمین هستند. پارچههای مصنوعی به صورت طبیعی تخریب نشده و باعث تشدید مشکلات مربوط به پلاستیک در جهان میشوند. این پارچهها همچنین از مادههای سمی و شیمیاییای که نه تنها به زمین بلکه به افرادی که در فرایند تهیهی آنها نقش دارند آسیب میزنند تهیه میشوند.
در صورتی که به دنبال پارچههای زربافت با قیمتهای مقرون به صرفهتری هستید و قیمت پارچههای ابریشم خیلی زیاد هستند پارچههای مصنوعی قابل بازیافت کردن انتخابهای بهتری هستند.
آیا میتوان از پیراهنهای پارچهی زربافت برای ایجاد استایل بوهو استفاده کرد؟
پارچهی زربافت در ایجاد استایلهای مختلف کاربرد بسیار زیادی دارد، زیرا قدمت این پارچه به صدها سال قبل برمیگردد. لباسهایی که از این پارچه تهیه میشدند در طول تاریخ توسط پادشاهان و ملکهها، افراد مهم و ثروتمند موقعیت خود را با پوشیدن این لباسها نشان میدادند. اما برای دههها بعد پارچههای زربافت جزو مقرون به صرفهترین پارچههایی شدند که همهی افراد توان پوشیدن آنها را پیدا کردند. این بدان معنا است که پیراهنهای زربافت در طی سالیان در مدلهای متنوع بسیاری تهیه میشدند و در صورتی که به دنبال استایل بوهو باشید حتما مدلی که از پارچهی زربافت تهیه شده باشد را پیدا میکنید.
زربافت یکی از پارچههای سنتی و همچنان یکی از پارچههای محبوب برای ایجاد استایل سنتی به شمار میرود. این پارچه برای ایجاد لباسهای جدید در طرحهای سنتی به کار میرود. پارچهی زربافت یکی از پارچههای محبوب برای استایلهای رسمی به شمار رفته و میتوان با آن مدلهای متنوعی ایجاد کرد که به این معنا است که پیراهنهای جذاب بسیاری را میتوان با این پارچه تهیه کرد.
چگونه باید از پارچهی زربافت نگهداری کرد؟
پارچهی زربافت میتواند از پارچههای مختلفی تهیه شود بنابراین یک دستورالعمل خاص که بتوان آن را برای تمام پارچههای زربافت استفاده کرد وجود ندارد. در صورتی که باید پیراهن زربافتتان را تمیز کنید دستورالعمل روی آن را مشاهده کنید. برای اینکه متوجه شوید که آیا میتوانید پارچه را در منزل بشویید یا خیر باید ترکیب پارچه را تشخیص دهید.
البته باید به این نکته هم توجه داشته باشید که این پارچه اغلب به دلیل طرح پیچیدهاش هنگام خیس شدن در آب غوطهور میشود. خشکشویی معمولترین روش برای تمیز کردن پارچههای زربافت حتی اگر به جنس نخ پنبهی ساده هم باشند به شمار میرود. در صورتی که میخواهید خودتان پیراهن زربافتتان را بشویید با دست و با آب سرد این کار را انجام دهید. به هیچ عنوان پارچه را نپیچانید و به آن فشار وارد نکنید، زیرا آسیب جبران نشدنیای به آن وارد میشود.
لباسهای از جنس زربافت را روی سطح تخت پهن کنید تا خشک شوند. حتما توجه داشته باشید که زیر تابش مستقیم نور آفتاب یا در مقابل گرمای مستقیم نباشند. هیچگاه پیراهن زربافت را داخل خشک کن قرار ندهید زیرا آسیب جدی به پارچه وارد میشود. همچنین امکان آویزان کردن لباس هم وجود ندارد زیرا بافتهای پارچه شکسته و در نهایت طرح و خود پارچه آسیب میبینند.
منبع: ThreadCurve